با یاد و نام خدا
سوالات فصل پنجم علوم تجربی پایه ی پنجم : حرکت بدن
=============
1- اگر بازو و ساعد خود را لمس کنید، چه چیزهایی را زیر پوست خود حس می کنید؟ بخشهای سخت و نرمی را حس می کنیم.
2- فسمتهای نرمی که زیر دست حس می کنید چه هستند؟ ماهیچه ها
3- بخشهای سفتی که زیر دست حس می کنید چه هستند؟ استخوان ها
4- وقتی ساعد خود را خم می کنید، چه تفاوتی روی بازو و زیر آن حس می کنید؟ روی بازو برجسته و پشت آن صاف می شود.
5- وقتی ساعد را خم می کنید، ماهیچه های روو زیر بازو چه تغییری می کنند؟ ماهیچه ی روی بازو کوتاه شده و ماهیچه ی پشت بازو کشیده می شود.
6- استخوان ساعد چگونه به حرکت درمی آید؟ با حرکت دو ماهیچه ی روی بازو و ماهیچه ی پشت بازو.
7- استخوان ساعد دست چه نام دارد؟ استخوان ساعد از دوبخش درشت نی و نازک نی درست شده است.
8- استخوان ساق پا چه نام دارد؟ استخوان ساق پا هم مانند ساعد از دوبخش درشت نی و نازک نی درست شده است.
9- ماهیچه چیست؟ ماهیچه همان گوشتی هستند که ما به عنوان غذا می خوریم.
10- ماهیچه ها به ............... وصل هستند ( استخوانها ).
11- وقتی ماهیچه کوتاه می شود چه اتفاقی می افتد؟ استخوانی را که به آن وصل است می کشد و استخوان به حرکت درمی آید.
12- ماهیچه ها چه می کنند؟ ماهیچه ها کارهایی مانند دویدن، خندیدن، پلک زدن، تنفس، حرف زدن، راه رفتن و ...، را امکان پذیر می کنند.
13- چند نوع ماهیچه داریم؟ سه نوع ماهیچه های اسکلتی، ماهیچه های قلب و ماهیچه های معده ( دستگاه گوارش ).
14- ماهیچه های اسکلتی کدام ماهیچه ها هستند؟ ماهیچه هایی که به استخوانها وصل هستند و آنها را به حرکت درمی آورند. این ماهیچه ها ارادی هستند و با اراده ی ما حرکت می کنند مانند ماهیچه ای پا و دست.
15- ماهیچه های قلب چه می کنند؟ خون را در رگها به حرکت درمی آورند.
16- ماهیچه های معده ( دستگاه گوارش ) چه می کنند؟ به گوارش ( هضم ) غذا کمک می کنند.
17- اگر انگشتان، زاتو و سر خود را لمس کنید، چه حس می کند؟ حس می کنیم زیر پوست سفت است که همان استخوانهای ما هستند.
18- بخشهای مختلف بدن مانند سرو گردن، دست، پا و...، از تعدادی استخوان تشکیل شده اند.
19- آیا استخوانها شکل و اندازه ی یکسان دارند؟ خیر از تظر شکل و اندازه با هم تفاوت دارند.
20- کار استخوانها چیست؟ اسکلت بدن را تشکیل داده و بخشهای مهم بدن مانند مغز، نخاع، قلب و ششها را محافظت می کنند.
21- مغز به وسیله ی چه بخشی محافظت می شود؟ جمجمه
22- نخاع به وسیله ی چه بخشی محافظت می شود؟ستون مهره ها
23- قلب و ششها به وسیله ی چه بخشی محافظت می شود؟ دنده ها ( قفسه ی سینه )
24- مجموع استخوانها چه چیزی را تشکیل می دهد؟ اسکلت درونی بدن.
25- کار اسکلت استخوانی چیست؟ شکل بدن را به وجود می آورد.
26- اگر تمام دست یا پا از یک استخوان تشکیل می شد چه می شد؟ ما نمی توانستیم به خوبی آنها را حرکت دهیم.
27- مفصل چیست؟ جایی که دو استخوان به هم متصل می شوند مفصل گفته می شود.
28- کار مفصل چیست؟ خم و راست شدن ( حرکت ) استخوانها را ممکن می سازد.
29- چند مفصل را نام ببرید؟ آرنج، بازو، زانو، ران، انگشتان.
30- اگر مفصل ها نبودند چه می شد؟ استخوانها نمی توانستد خم وراست شوند.
31- ماهیچه ها چگونه به استخوانها وصل شده اند؟ به وسیله ی رشته های محکمی به نام زردپی.
32- بخش نرم دو سراستخوان چه نام دارد؟ غضروف.
33- درمفصل بین دو استخوان چه وجود دارد؟ غضروف.
34- غضروف چه می کند؟ نمی گذارد استخوانها به هم برخورد کرده و درد ایجاد کنند.
35- غضروف بین مهره های ستون مهره ها چه نام دارد؟ دیسک.
36- در مفصل استخوانها چگونه به هم متصل شه اند؟ به وسیله ی رشته های محکمی به نام تاندون.
37- اگر پشت گردن و کمر خود را لمس کنید چه حس می کنید؟ برجستگی هایی که همان ستون مهره ها هستند.
38- نخاع کجا قرار دارد؟ مهره ها سوراخی دارند که وقتی روی هم قرار می گیرند مانند لوله ای می شود. نخاع درون این لوله قرار دارد.
39- اگر نخاع آسیب ببیند چه می شود؟ بدن فلج شده یا حرکت آن کند می گردد.
40- کار نخاع چیست؟ پیامهای مغز را به همه ی بدن می رساند.
41- استخوان براثر ضربه ممکن است چه آسیبی ببیند؟ ممکن است بشکند یا ترک بردارد.
42- برای این که استخوان آسیب دیده درست جوش بخورد و ترمیم شود چه باید کرد؟ باید به پزشک مراجعه کرده و پس از عکسبرداری، آن را گچ گرفته یا آتل بندی کنند. پس آز آن باید مدتی از حرکت دادن آن خودداری کرد تا کاملا بهبود پیدا کند.
43- استخوان از چه ساخته شده است؟ استخوان زنده است و از مواد محکمی ساخته شده است.
44- چه کنیم تا استخوانهایمان خوب رشد کرده و محکم شوند؟ لبنیات ( شیر و فرآورده های آن ) بخوریم و به میزان کافی در مقابل نور خورشید قرار بگیریم.
45- برای اینکه ستون مهره هایتان آسیب نبیند چه باید بکنید؟ پشت میز صاف بنشینیم . کیف را روی دو شانه ی خود قرار دهیم. هنگام راه رفتن کمر خود را خم نکنیم. از برداشتن بار سنگین خودداری کنیم. هنگامی که در اتومبیل نشسته ایم کمربند ایمنی را ببندیم تا براثر تصادف آسیب کمتری ببینیم.
46- مغز چه می کند؟ مغز مانند یک فرمانده تمام فعالیتهای بدن را کنترل می کند حتی زمانی که خواب هستیم، مغز به کار خود ادامه می دهد.
47- کار نخاع چیست؟ نخاع نیز در کنترل فعالیتهای بدن به مغز کمک می کند.
48- چند تا از کارهای مغز را نام ببرید؟ یادگیری درس، یادآوری مطالب، حل مسئله، تنظیم ضربان قلب در حالتهای مختلف، تنظیم تعداد دم و بازدم ( تنفس ).
49- عصب چیست؟ رشته های نازکی هستند که در سراسر بدن پراکنده اند و با مغز و نخاع ارتباط دارند.
50- کار عصب ها چیست؟ فرمانهای مغز و نخاع را به تمام بدن می رسانند یا از قسمتهای مختلف بدن پیامهایی را به مغز می رسانند.
51- سلولهای عصبی از نظر شکل جه فرقی با دیگر سلولهای بدن دارند؟ سلولهای عصبی برخلاف دیگر سلولها، دراز و باریک هستند تا فرمانهای مغز و نخاع را بهتر به همه ی اندامهای بدن برسانند.
52- یک مثال برای یکی از کارهای مغز بزنید؟ فرض کنید در خیابان راه می روید، اتومبیلی را را می بینید یا صدای بوق آن را می شنوید. مغز به ماهیچه های پاهایتان فرمان می دهد که با سرعت بیشتری حرکت کرده و شما را از خیابان عبوردهند.
+++++++++
سوالاتی برای یادگیری بیشتر :
1- کار استخوانها چیست؟
الف- به بدن شکل می دهند
ب- تکیه گاهی برای اندامهای نرم بدن و ماخیچه ها هستند.
پ- انقباض ماهیچه ها را تقویت کرده سب حرکت بدن می شوند.
ت- اندامهای حیاتی مانند مغز، قلب، ششها و نخاع را محافظت می کنند.
ج- محل ذخیره ی کلسیم و تولید سلولهای خونی هستند.
2- استخوان ساق دست با استخوان بازو چه فرقی دارد؟ استخوان ساق دست از دو استخوان ولی استخوان بازو از یک استخوان تشکیل شده است.
3- استخوان ساق پا با استخوان ران چه فرقی دارد؟ استخوان ساق پا از دو استخوان ولی استخوان ران از یک استخوان تشکیل شده است.
4- دوتکه بودن استخوان ساق دست و پا چه فایده ای دارد؟ سبب می شود که ساق دست و پا بتوانند به دور خود چرخش کمی داشته باشند.
5- سلولها چگونه زیاد می شوند؟ سلولها با تقسیم شدن زیاد می شوند.
6- کدام سلولهای بدن تقسیم نمی شوند؟ سلولهای عصبی.
7- چرا اگر نخاع آسیب دید بهبود پیدا نمی کند؟ چون سلولهای نخاع و سلول سایر بخشهای دستگاه عصب، تفسیم نمی شوند.
8- سلولهای عصبی چه نام دارند؟ نرون.
9- با یک مثال وضعیت مغزدر بدن را شرح دهید؟ مغز مانند مرکزتلفن یک شهر است و بخشهای مختلف بدن مانند تلفن هایی هستند که توسط سیم ( رشته های عصب ) با مرکز تلفن ( مغز ) ارتباط دارند. از طریق سیم ها مرکز می تواند با تلفن های مختلف تماس گرفته یا تلفتهای مختلف با مرکز در ارتباط باشند.
نکات مهم :
1- حرکت هر استخوان نتیجه ی حرکت دو ماهیچه ی متقابل است یعنی هرگاه استخوانی حرکت می کند، حتما دو ماهیچه که مقابل هم قرار دارند آنرا به حرکت درمی آورند.
2- خوردن شیرو گوشت به رشد ماهیچه ها کمک می کنند.
3- ورزش ماهیچه ها را نیرومند می کند.
4- پزشکان توصیه می کنند که برای استحکام استخوانهایمان، روزی یک لیوان شیر بنوشیم.
توجه : تنها به این سوالات اکتفا نکنید و حتما کتاب درسی خود را نیز به دقت بخوانید.