سوالات فصل چهارم علوم تجربی : برگی از تاریخ زمین

  با یاد و نام خدا

  سوالات فصل چهارم : برگی از تاریخ زمین

=============

1- اگر در محلی فسیل ماهی پیدا شود نشانه ی چیست؟ نشان می دهد که آن محل در گذشته در آن محل دریا بوده است.

2- فسیل چیست؟ به آثار و بقایایی که از گیاهان و جانوران بسیار قدیمی در سنگ ها باقی مانده است، فسیل می گویند.

3- فسیل از چه تشکیل شده است؟ فسیل یا قسمتی از بدن موجودات زنده مانند استخوان، دندان و صدفها است و یا از اثری از بدن جانداران مانند ردّ پای آنها تشکیل شده است.

4- چرا از همه ی قسمت های بدن جانوران فسیل درست نمی شود؟ بعضی از قسمت های بدن جانوران نرم است و خوراک جانوران دیگر می شود و یا می پوسد.

5- در کجاها فسیل بیشتری درست شده است؟ در دریاهای کم عمق و گرم.

6- چرا در دریاهای کم عمق و گرم فسیل بیشتری درست شده است؟ به علت عمق کم آب، جسد موجود زودتر به ته آب می رسد وروی آن را گل و لای می پوشاند. در این مناطق نور خورشید سبب رشد گیاهان شده و جانوران زیادی را جذب می کند.

7- اگر به ترتیب قرار گرفتن لایه ها توجه کنیم، کدام لایه ی سنگ های رسوبی قدیمی ترند؟ لایه های زیرین، زیرا زودتر تشکیل شده اند..

8- برای تشکیل بعضی از فسیل ها چه مقدار زمان لازم است؟ میلیون ها سال.

9- فسیل چگونه تشکیل می شود؟ وقتی جانوری می میرد جسدش در ته دریا قرار می گیرد. بخشهای نرم بدن جانور تجزیه یا توسط جانداران دیگر خورده شده اما قسمتهای سخت باقی می ماند. روی قسمتهای باقیمانده توسط گل و لای یا رسوبات پوشیده می شود.لایه های بالایی روی لایه های پایینی فشار آورده و اثری از اسکلت جانور روی لایه های رسوبی باقی می ماند که توسط املاح معدنی موجود در آب دریا که مانند سیمان محکم است، پر می شود و فسیل جانور در بین سنگها به وجود می آید. فسیل گیاهان نیز مانند جانوران تشکیل می شود.

10- علاوه بر دریاها در کجاها فسیل تشکیل می شود؟ در یخچالهای طبیعی، غارها، معادن نمک، زیر خاکسترهای آتش فشانی و در شیره ( صمغ ) درختان.

11- سنگ های رسوبی چگونه تشکیل شده اند؟ گل و خاک رودها وارد آب دریا ها شده، ته نشین شده، و بر اثر فشار لایه های بالاتر و در طی سالیان دراز به سنگ های رسوبی تبدیل شده اند.

12- چرا بعضی از لایه های سنگ های رسوبی از بعضی از دیگر نازک تر هستند؟ چون در زمان تشکیل شدن لایه، خاک و گل کمتری در کف دریا ته نشین شده است و یا از رسوبات  دانه ریز مانند خاک رس درست شده اند.

13- چرا در بین رسوبات دانه ریز مانند خاک رس، فسیل بهتری تشکیل می شود؟چون در بین این رسوبات طرح بهتر و کاملتری از بدن جانداران ساخته می شود.

14- حشرات از دیگر جانوران بیشترهستند. چرا از حشرات فسیل کمتری یافت می شود؟ زیرا بدن حشرات اسکلت استخوانی ندارد و بدنشان زود تجزیه شده واز بین می رود.

15- در کجاها فسیل هایی از حشرات باقی مانده است؟ در شیره ( صمغ ) درختان.

16- دایناسور چه معنایی دارد؟ سوسمار ترسناک.

17- دایناسور ها در حدود چند میلیون سال قبل از میان رفتند؟ 65 میلیون سال قبل.

18- از ردپای جانوران چه اطلاعاتی به دست می آوریم؟ نوع جانور یعنی پرنده بوده یا پستاندار یا ...، محل زندگی آن، نوع غذایش که گوشتخوار بوده یا گیاهخوار، بزرگی و کوچکی جثه ی حیوان، نحوه ی حرکت کردن آن، وزن جانور و .....  

19- اگر در محلی فسیل برگ درخت خرما پیدا شود، نشانه ی چیست؟ آن محل قبلا آب و هوای گرمسیری داشته است.

20- اگر در محلی فسیل صدف پیدا شود، نشانه ی چیست؟ آن محل قبلا دریای کم عمق و گرم بوده است.

21- اگر در محلی فسیل سرخس پیدا شود، نشانه ی چیست؟ آن محل قبلا ناحیه ی گرم و مرطوب بوده است.

22- به چه چیزی کتاب تاریخ زمین می گویند؟ سنگ های رسوبی.

23- زمین شناسان درباره گذشته زمین از چه راه هایی اطلاعات زیادی به دست می آورند؟ با استفاده از آثاری که در سنگ ها وجود دارد.

24- چرا زمین شناسان لایه های رسوبی را مطالعه می کنند؟ زیرا لایه های رسوبی در دریاها تشکیل می شوند و بیشترین تعداد فسیلها نیز از جاندارانی درست می شود که در دریاها زندگی می کرده اند.  

25- زمین شناسان با مطالعه ی فسیل ها چه اطلاعاتی به دست می آورند؟ اطلاعاتی درباره ی تغییرات آب و هوا، شکل و وضعیت خشکی ها و دریاهای زمین، محل دریا ها، نوع گیاهان و جانورانی که زمانی روی زمین زندگی می کرده و امروزه از بین رفته اند و نوع غذایشان، به دست می آورند.

توجه : تنها به این سوالات اکتفا نکنید و حتما کتاب درسی خود را نیز به دقت بخوانید.

مطلبی پیرامون لایه های رسوبی

  با یاد و نام خدا

  مطلبی پیرامون لایه های رسوبی

================== 

  لایه بندی یا چینه بندی

  لایه بندی یا چینه بندی یکی از مهمترین خصوصیات سنگهای رسوبی است. طبقه یا لایه را می توان به صورت جسم ورقه مانندی تعریف کرد که دو بعدش در مقایسه با بعد سوم ( ضخامت ) زیاد است. ضخامت لایه از چندین متر تغییر می کند. از نظر ابعاد نیز طبقات متفاوتند و ممکن است تا چندین کیلومتر نیز گسترش داشته باشند. هر طبقه از طبقات مجاور خود توسط یک سری خصوصیات مشخص می‌شود. این خصوصیات ممکن است اختلاف در اندازه ی ذرات ( شیل ، ماسه سنگ و کنگلومرا و .... ) باشد و یا اینکه اختلاف درترکیب. ذغال، شیل و آهک ، سختی ، رنگ و مشخصاتی نظیر آنها سبب مشخص شدن لایه شود. در بعضی موارد نیز ممکن است دو طبقه با مشخصات مشابه، بوسیله یک طبقه نازک از یکدیگر جدا شوند.
  هرچند که طبقه ممکن است از یک منطقه ی وسیع به حالت مستوی و مسطح دیده شود، ولی غالبا در نتیجه ی تاثیر نیروهای تکتونیکی، از حالت مستوی ( مسطح ) خارج شده و در حالت کلی بایستی آنرا بصورت یک سطح در نظر گرفت. وضعیت اولیه ی طبقات هنگام تشکیل معمولا به حالت شیب‌ دار در خواهند آمد. در بعضی موارد، شرایط اولیه ی رسوب گذاری طوری است که طبقه ی تشکیل شده، از همان ابتدا به حالت غیر افقی است. مثلا هنگامی که رسوب گذاری در دامنه ی دره ‌ها، قسمت های شیب ‌دار کف دریاها، روی جزایر مرجانی و در محیطهای نظیر آن انجام می شود، طبقات در حالت تشکیل نیز به صورت شیب‌ دار خواهند بود.

  مشخصات طبقه

  در حالت کلی می‌توان طبقه را قسمتی از سنگهای رسوبی دانست که بین دو صفحه موازی محدود است. سطح بالایی به نام سقف یا کمر بالا و سطح پایین لایه خوانده می شود. شیب و امتداد این صفحه به نام شیب و امتداد سطح لایه بندی معروف است. رُخنِمون لایه محلی است که طبقه در سطح زمین مشاهده می شود و به عبارت دیگر، فصل مشترک طبقه با سطح زمین را رُخنمون آن می گویند.

  ساختمان داخلی لایه

  ساختمان داخلی لایه، به شرایط فیزیکی و جغرافیایی محیط رسوب گذاری بستگی دارد و با توجه به تنوع این شرایط، در حد وسیعی تغییر می کند. در حقیقت، ساختمان داخلی لایه تابع نحوه ی قرار گرفتن ذرات تشکیل دهنده ی آن است.

قلوه سنگ : قلوه سنگ‌هایی که بوسیله رودخانه‌ها حمل می‌شوند، طوری در برابر جریان قرار می گیرند که حداقل مقاومت را داشته باشند. و بدین ترتیب، زاویه ی تمایل آنها در خلاف جهت جریان می باشد. نحوه ی قرار گرفتن فسیل‌ها نیز تابع جریان آب است. مثلا صدفهای طویل اغلب به موازات جریان آب رودخانه‌ها قرار می‌گیرند. صدفهایی که به شکل مخروط هستند، به طریقی قرار می گیرند که نوک مخروط، در جهت جریان باشد.

  توجه : این مطلب در سطحی بالاتراز مطلب درسی شما و صرفا جهت مطالعه و آشنایی بیشتر شما با موضوع لایه های رسوبی است. برای ادای امانت، آدرس آن هم ذکر شده است.

منبع : http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page